Бас парақ > Тәрбие дәстүрлері > Бесікке салу
Бесікке салу27-10-2012, 00:07. Орнатқан: arystan |
|
Әлди-әлди ақ бөпем, Ақ бесікке жат бөпем (Бесік жыры) Бесік қасиетті, киелі құтты мүлік, сәбидің алтын ұясы болып есептеледі. "Ел іші — алтын бесік" деген сөз бесіктің құдіретін көрсетеді. Жаңа туған баланы бесікке салу да халқымыз үшін елеулі дәстүрдің бірі. Бесікке салу жолы үлкен немесе елдің тәрбиелі, өнегелі әжелеріне, әйелдерге тапсырылады. Ол бесікті отпен аластап "тыштырма" жасап алып, баланы бесікке бөлейді. Бесік үстіне жеті түрлі қадірлі, таза заттар қойылады. Бесікке салған адамға "бесікке салар", яғни кәделі сый беріледі. Осындай қуаньпп үстінде "Бесік жыры" айтылады: Айыр калпақ киісіп, Ақырьп жауға тиісіп, Батыр болар ма екенсін? Бармақтарын майысып. Түрлі ою ойысып, Шебер болар ма екенсің? Таңдайларың такылдап, Сөзіңді жұрт мақұлдап, Шешен болар ма екенсің? Бесіктің сәби денсаулығьна, тазалығына пайдасы өте зор. Бесіктегі сәбидің бойы, қол аяғы түзу, ширақ болады. Сондай-ақ бесік баланың кездейсоқ құлаған заттан, суық пен ыстықтан да қорғайды. Пәле-жаладан сақтасын деп ырымдап, оған тұмар, бүркіт тұяғы, жыланның бас сүйегі, кірпі сияқты заттар тағып қояды. Бесік ағаштан, негізінде талдан иіп жасалады. Себебі тал басқа ағаштай емес йілмелі морт сынбайды, құрт түспейді, жат иісі болмайды. Бесіктің мынадай құрал-жабдықтары болады: жастық, мамық, жөргек, түбек, шүмек, қолбау, тартпабау т.б. Кері қайту |